P0010 a camshaft position actuator circuit (bank 1) arıza kodunun anlamı, motorun eksantrik milindeki bulunan zamanlayıcı ünitenin arızalı olduğudur. P0010 arıza kodunun DTC kodu olarak karşılığı DTC 16394’tür. Bu arıza kodu motor kontrol ünitesine (Motor ECU) aittir.Değişken supap zamanlama sisteminin temel parçası olan zaman ayarlayıcı kumanda modülü, silindir kapağının altında, eksantrik mili dişlisisin üzerinde bulunur. Kam milinin zamanlamasını değiştiren hidrolik üniteyi kumanda eden bir elektronik valf vardır, buna kumanda valfi veya selenoid kontrol valfi denir. Arızayı verdiren aktivatör budur. Bu sisteme VVT veya VTC modülü de denir. Görevi, değişen motor devri ve yüküne göre supap zamanlamasını (supap bindirme süresini) değiştirmektir. Toyota VVT-i ve BMW’de vanos ve diğer markalarda VTC olarak adlandırılan sistemdir.
Temel bilgiler için öncelikle (Bakınız: Değişken Supap Zamanlama Sistemi)
P0010 arızasında belirtilen Bank 1, 1. Motor sırasındaki zamanlayıcı anlamındadır. Zaten 4 silindirli sıra tipi motorlar tek banktan meydana gelir. P0020 arıza koduysa, V tipi motorlarda Bank 2 olarak belirtilen , 2. Motor bloğundaki parçayı belirtmiş olur. P0020 arıza kodunun DTC tipi karşılığı DTC 16395’tir.P0010 arıza koduyla beraber, P0011, P0012, P0020, P0021, P0022, gibi arıza kodları da okunabilir.
Motor kontrol ünitesi (ECU-ECM), krank mili ile eksantrik mili arasındaki mekanik zamanlamada bir farklılık-sapma algıladığında, bu arıza kodunu oluşturur. Bu zamanlama farklılığı daha çok yüksek motor devirlerinde supap zamanlaması ayarlanmaya çalışılırken ortaya çıkar.
Değişken supap zamanlama sistemi (vvt veya vtc) şu temel bileşenlerden oluşur: Elektronik kontrol ünitesi (ECU), Yağ kontrol valfi, Vvt Kumanda modülü. ECU, sistemi çalıştıran bilgisayar ünitesidir. Yağ kontrol valfi, eksantrik milindeki zaman dişlisinde bulunan vvt kumanda modülüne gönderilen yağı kumanda eden elektrovalftir, gönderilen yağın yönü ve basıncı, supap zamanlamasını belirler-değiştirir. VVT kumanda modülü ise eksantrik milindeki dişlinin olduğu kısımda bulunan yuvarlak, hidrolik prensiple çalışan parçadır. VVT kumanda modülü, eksantrik milinin dönüş açısını göreceli olarak değiştirerek, eksantrik milindeki kamların supaplara daha önce veya daha geç basmasını, yani supapların daha erken veya daha geç açılıp kapanmasını sağlar. VVT kumanda modülünün meydana getirdiği açısal değişim, eksantrik mili ile krank mili arasında en ideal şekilde, göreceli (izafi) bir konum farkı yaratır. Bu sayede emisyonlar azalır, tork artar, yakıt ekonomisi sağlanır.
Motor kontrol üntesi (ECU),Eksantrik mili ile krank mili arasındaki açısal farkı ve o andaki gerçek supap zamanlamasını, eksantrik mili konum sensörü ve krank mili konum sensöründen gelen sinyallere belirler. Böylece supap zamanlamasının hedeflenen değerde olup olmadığının geri beslemesini almış olur. Sonuç olarak sistemin doğru çalıştığını onaylar.
Eksantrik (kam) milinin zamanlaması (supap zamanlaması) motorun çalışma koşullarına göre ECU yönetiminde ve yağ kontrol valfi kumandasında gerçekleşir. Supap zamanlaması; motor devri, emilen hava miktarı ve gaz kelebeği açıklık miktarına göre belirlenir. Aracın hızı ve motor suyu sıcaklığı bilgileri; zamanlamanın düzeltilmesinde kullanılır. Sistemin doğru çalışıp çalışmadığı; krank mili ve eksantrik mili konum sensörlerinden gelen sinyallere göre kontrol edilir (feedback-geribesleme).
ECU, krankmili ve eksantrik (kam) mili konum sensörlerinden aldığı sinyallere göre, motorun ateşleme zamanlamasını, enjeksiyon miktarını ve zamanlamasını, supap bindirme süresini (supap zamanlamasını) ayarlar.
P0010 Arızasının Belirtileri Nelerdir?
*Motor arıza lambası yanar (check engine),
*Motor rölantisi düzensiz-dalgalıdır,
*Motor performansı özellikle yüksek motor devirlerinde düşer,
*Yakıt tüketimi artar.
P0010 Arızasının Sebepleri Nelerdir?
*Krank ve eksantrik mili arasındaki senkronizasyonun (uyum) bozulması,
*Yağ kontrol valfinin (vvt kumada valfi) bağlantı kablo-soketlerinde kopukluk-kısa devre-gevşeme-kirlenme
*Krank miliveya eksantrik (kam) mili konum sensörlerinin bozuk olması
*Triger kayışının veya zaman zincirinin aşınmış olması, diş atlaması, gevşeme-boşluk yapması.
*Yağ kontrol valfinin (vvt kumada valfi) arızalı
*Yağ kontrol valfinin (vvt kumada valfi) arızalı
*Kirli yağ, çamurlaşmış yağ kalıntısı
*Motor kontrol ünitesi (ECU) arızası (yazılımsal veya donanımsal).
(Kam mili zamanlayıcı modülünü çalıştıran selenoid kontrol valfleri)
P0010 Kam Mili Konum Sensörü Aktivatörü (Selenoid Kontrol Valfi) Arızasının Çözümü
Öncelikle diyanostik cihazıyla arıza teşhis ve hata hafızası okuma-silme işlemleri yerine getirilmelidir. Hata kodu silinmiyor ve kalıcı (devam eden) bir arıza ise ve sorunun supap zamanlama sistemi modülünden kaynaklandığından emin olunmuş ise, çözüm yollarına geçilir. Ana konu için (Bkz: Diyagnostik Tekniği-Arıza Teşhisi-Hata Okuma Silme ve Kontroller)
Diyagnostik test cihazında, zamanlama modülü bağımsız olarak çalıştırma testine tabi tutulabilir. Test başlatıldığında, supap zamanlama modülü (kam mili konum aktivatörü) devreye girecek ve supap zamanlamasını değiştirecektir, bu anda motor rölantisi çok fazla bozulacak ve motor stop edecektir. Bu sağlam bir modülün davranışıdır. Test sırasında hiçbir değişim gözlenmiyorsa, aktivatörün arızalı olduğu sonucuna varılabilir.
Öncelikle tüm elektrik bağlantıları, soketler ve kabloları kontrol edilmeli, elektrik beslemesinin gerçekleştiğinden emin olunmalıdır. Kam mili zamanlayıcısını kumanda eden bir selenoid valf vardır (yağ kontrol selenoid valfi), bu valf modüle giden yağın miktarını yönünü belirler, yani modülü çalıştırır. Bu valf sökülerek gözle kontrolü, tıkanma-kirlilik-sıkışma vb. yapılabilir.Selenoid valfin temizlenmesi, motor yağının değiştirilmesi ve varsa adaptasyon işlemiyle çözülebilir.
Arıza zaman zaman ortaya çıkıyorsa, yetkin bir diyagnostik cihazıyla yol testine çıkmak ve değerleri gözlemlemek işe yarayabilir.
P0010 arıza koduyla birlikte okunan diğer arıza kodları, çok önemlidir. Bazen bir aktivatörün arıza vermesi, ilişkili bir sensörün yanlış çalışmasından kaynaklanabilir. Örneğin kam mili konum sensörünün yanlış bilgi göndermesi, kam mili pozisyon aktivatörünün yanlış çalıştırılmasına sebep olabilir. Bu sebeple ilgili tüm sistemler dikkatlice kontrol edilmelidir.
Tüm kontrollerden sonra selenoid valf veya zamanlama modülü arızası kesinleşirse, arızalı parçanın değiştirilmesi yoluna gidilebilir.
P0010 Arızası- VVT Supap Zamanlama Valfinin Kontrolü (Kam Mili Pozisyon Aktivatörünün Bağımsız Çalıştırma Yöntemiyle Kontrolü)
Arıza teşhisi (diyagnostik) test cihazı obd soketiyle araca bağlanır, gerekli tanımlamalar yapılarak aracın OBD sistemiyle iletişime geçilir. Menüde Aktör testi (aktivatör testi) seçilir, buradan VVT kontrolü seçilir. Burada amaç, motor çalışırken test cihazının kumanda etmesiyle VVT kumanda valfinin aktif edilmesi ve VVT modülünün çalıştırılmasıdır. Motor rölantide çalışıyorken, ilgili menüde açılan butona basılarak VVT kumandası ON ve OFF yapılır, motorun tepkisine bakılır.
VVT Yağ kontrol valfi OFF konumundayken: motorun çalışması normaldir, rölanti olması gerektiği gibidir.
VVT Yağ kontrol valfi ON yapıldığında: Motorun rölantisi bozulacak, tekleme yapacaktır. Motor stop da edebilir.
Çalıştırma testinde motor tepki vermiyorsa, sistemde arıza var demektir.Tesisat, yağ kontrol valfi veya ECU arızalı olabilir.
Tesisatta kısa devre-kopukluk kontrolü öncelikli olarak yapılmalıdır.
VVT yağ kontrol valfi 12 volt ile beslenerek çalışıp çalışmadığına bakılabilir. Valfin katalog direnç değerleri biliniyorsa, ohmmetre ile direnç ölçümü yapılarak arıza teşhisi yapılabilir.
Yorumlar
Yorum Gönder